تماس های جنسی (جنس مخالف – هم جنس بازان ) با افراد آلوده تزریق خون و فراوردهای آلوده آن, استفاده از سرنگ های مشترك , بخصوص در بین معتادان تزریقی و بكار بردن ابزار و وسایل آلوده انتقال از مادر آلوده به جنین بالغین در سنین 20تا 45 سال شیر خواران و نوزادان مرگ و میر ناشی از ایدز در جوانان در كلیه كشورهای جهان به صورت یك مشكل خطرناك در آمده است. حدود 75تا 90 درصد آلودگی به ویروس ایدز در گروه سنی 20 تا 45 سال اتفاق می افتد كه سن تلاش و سازندگی و فعالیت اقتصادی است, افزایش میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی به ویروس ایدز و ابتلا به بیماری در جوانان و شیر خواران , طول عمر بسیاری از كشورهای جهانرا كاهش خواهد داد. از آنجا كه ایدز یك مشكل بهداشتی نیست , بلكه یك مشكل اجتماعی و فرهنگی است كه مسائل اقتصادی را نیز بدنبال دارد, لازم است همه سازمان های دولتی, غیر دولتی و مردم در امر كنترل و پیشگیری از بیماری با هم همكاری و مشاركت نمایند. از آنجایی كه در حال حاضر واكسنی م<ؤثر و درمانی اساسی برای بیماری وجود ندارد , تنها راه مبارزه با ایدز , پیشگیری از آلودگی است. از آنجا كه ایدز یك مشكل بهداشتی نیست , بلكه یك مشكل اجتماعی و فرهنگی است كه مسائل اقتصادی را نیز بدنبال دارد, لازم است همه سازمان های دولتی, غیر دولتی و مردم در امر كنترل و پیشگیری از بیماری با هم همكاری و مشاركت نمایند. از آنجایی كه در حال حاضر واكسنی مؤثر و درمانی اساسی برای بیماری وجود ندارد , تنها راه مبارزه با ایدز , پیشگیری از آلودگی است . هر چند بیماری ایدز در حال حاضر جزء مسایل حاد بهداشتی كشور ما نیست , ولی افزایش موارد آلودگی و بیماری از سال 1366 به بعد كه اولین مورد آن در كشور شناخته شد , ازیك سو, و قرار گرفتن ایران در منطقه آسیا كه هر سال به طور فزاینده ای مورد آن زیادتر می شود ازسوی دیگر , ایجاب می نماید با به كارگیری راه های مؤثر پیشگیری , از انفجار این آتشفشان خاموش جلوگیری شود . خوشبختانه وجود اعتقادهای مذهبی و پای بندی خانواده های ایرانی به اصول و اخلاق اسلامی, خود یكی از راه های مؤثر كنترل و پیشگیری از آلودگی و بیماری است . چون در بعضی از كشورهای جهان به واسطه نبود امكانات , تشخیص آزمایشگاهی ایدز مقدور نیست , وجود بعضی از علائم زیر در بزرگسالان و كودكان ممكن است نشانه ای از ایدز باشد. متأسفانه بیماری ایدز درمان قطعی ندارد. برای عفونت های فرصت طلب و سرطان ها می توان درمان های لازم را به كار برد و با داروهای مخصوص دستگاه دفاعی بدن را تقویت نمود, اما تاكنون واكسن مؤثری برای جلوگیری از بیماری پیدا نشده است. ایدز در افراد بالغ ایدز در شخص بالغ با وجود دست كم دو علامت اصلی , همراه با حداقل یكی از نشانه های فرعی زیر مشخص می شود , مشروط بر این كه برای نارسایی ایمنی و نقص دستگاه دفاعی بدن علت مشخص از قبیل سرطان , سوء تغذیه شدید و یا سایر علل شناخته شده وجود نداشته باشد. علائم اصلی كاهش وزن بیشتر از 10 درصد اسهال مزمن بیشتر از یك ماه تب های متناوب یا ثابت بیش از یك ماه علائم فرعی سرفه پایدار به مدت بیش از یك ماه عفونت پوستی منتشر همراه با خارش تبخال های عود كننده برفك دهانی عفونت تبخالی مزمن پیشرونده و منتشر, بزرگ شدن عمومی غدد لنفی در واقع بیماری ایدز , مجموعه ای از علائم است كه در اثر نقص دستگاه دفاعی بدن انسان و علائم مربوط به عفونت های فرصت طلب , خود را نشان می دهد. عوامل بیماری عامل بیماری زا ویروسی است كه قدرت آلوده كنندگی و سرایت پذیری بالایی دارد و به نام ویروس نقص ایمنی انسان یاH.I.V نامیده می شود, زیرا موجبات ضعف دستگاه دفاعی بدن انسان را فراهم می آورد . ویروس ایدز در بدن انسان مراحل مختلفی را طی می كند كه یكی از آنها دوره فعالیت پنهانی است , در این مرحله ویروس در حال رشد و تكثیر است و پس از آنكه شرایط از هر نظر آماده شد, حملات خود را شروع می كند و سبب نابودی سلول های دفاعی و مرگ انسان می شود. آلودگی به ویروس در تمام دوران زندگی انسان ادامه پیدا می كند .. باید توجه داشت كه تنها سد مطمئن در مقابل گسترش آلودگی, رعایت سخت و قانونمند روابط جنسی و پای بندی به اصول مقدس زناشویی و ارزش های اخلاقی در جامعه است. تنها خون, ترشحات جنسی مردانه و زنانه و شیر مادر آلوده در انتقال بیماری دخالت دارد كه از این راه ها آلودگی انتقال پیدا می كند . چون ویروس ایدز نمی تواند به مدت طولانی در محیط خارج از بدن به حیات خود ادامه دهد , تماس های عادی در محیط كار , اجتماع و مدرسه باعث انتقال بیماری نمی شود؛ ویروس ایدز به شدت به حرارت حساس است. راه های سرایت 
شناخت راه های انتقال بیماری در پیشگیری از آلودگی بسیار مؤثر است . ویروس مولد ایدز از چند راه عمده زیر, از فرد آلوده به شخص سالم منتقل می شود: سرایت از راه تماس جنسی شایع ترین راه سرایت آلودگی, تماس جنسی است . ویروس ممكن است از فرد آلوده به شریك جنسی اش منتقل بشود(مرد به مرد, مرد به زن و زن به مرد). سرایت از زن به زن هم امكان دارد؛ آلودگی از راه تماس جنسی 80 درصد كل موارد را شامل می شود كه بیشتر از 70 درصد آن از راه تماس با جنس مخالف و 10 درصد آن از طریق همجنس بازی است. وجود بیماری های مقاربتی دیگر مانند سوزاك, سیفلیس و همچنین زخم های دستگاه تناسلی , خطر آلودگی را چند برابر خواهد كرد. بنابر این توجه به این مهم و درمان فوری آنها باید مد نظر قرار گیرد . زنان, بیشتر در معرض خطر آلودگی به وسیله شریك جنسی خود قرار دارند , زیرا احتمال انتقال از مرد به زن بیشتر از زن به مرد می باشد. قال علیٌ علیه السلام: مـَن تـَسَرَّعَ اِلـَی الشَّـهَـواتِ تـَسَرَّعَ اِلـَیهِ الآفاتُ.علی علیه اسلام فرموده است: آن كس كه در شهوات, تـُند رَوی كـُنـد, آفات و بلایا با سرعت به سوی او می شتابد. سرایت از راه خون و فراورده های خونی استفاده از خون و فراورده های خونی آلوده به ویروس ایدز, یكی دیگر از راه های انتقال است . با وجود اینكه قدرت آلوده كنندگی خون و فراورده های آن زیاد است, خطر سرایت از این راه 3 تا 5 درصد می باشد , زیرا نمونه های خون اهدایی به سازمان به دقت مورد آزمایش قرارمی گیرد و خون های آلوده پس از شناسایی مورد استفاده قرار نمی گیرد . به همین دلیل در اكثر كشورهایی كه امكانات آزمایشگاهی برای این كار وجود دارد, انتقال بیماری از طریق خون تقریباً غیر ممكن شده است. استفاده از سرنگ و سوزن آلوده استفاده از سرنگ و سوزن آلوده به طور اشتراكی در معتادین تزریقی, یكی دیگر از راه های سرایت آلودگی است. چون استفاده از مواد مخدر عملی غیر قانونی است و اكثر افراد معتاد دارای وضع مالی بسیار بدی هستند , در نتیجه از سرنگ های استفاده شده دیگران استفاده می كنند و از این طریق اگر شخصی آلوده به ویروس ایدز باشد , به راحتی آلودگی را منتقل می كند . سرایت از مادر به كودك ویروس ایدز از مادر آلوده به كودك ممكن است در دوران حاملگی , هنگام وضع حمل و یا كمی بعد از زایمان انتقال یابد. میزان سرایت آلودگی از مادر به كودك 5 تا 7درصد است. آلودگی در بچه هایی كه به روش سزارین به دنیا آمده اند نیز دیده شده است . شیر دادن یكی از راه های سرایت آلودگی است. ولی چون احتمال آن كم و مزایای تغذیه با شیر مادر بسیار زیاد است , اكثراً توصیه می شود كه مادر به فرزند خود شیر بدهد. حدود35 - 25 درصد (یك سوم) نوزادانی كه از مادر آلوده به ویروس ایدز متولد می شوند , قبل از تولد , هنگام تولد و یا در دوران تغذیه از شیر مادر آلوده می گردند. در كودكان, آلودگی به ویروس ایدز به سرعت به طرف ایجاد بیماری ایدز پیشرفت می كند و شانس زنده ماندن كودك هم كم است . راه های دیگر سرایت پیوند اعضاء از بافت های افراد آلوده, خال كوبی و سوراخ كردن گوش توسط سوزن و وسایل آلوده , استفادهازمسواك و تیغ ریش تراشی شخص بیمار و ختنه با وسایل آلوده نیز را راه های دیگر سرایت بیماری است. (روی هم رفته استفاده از وسایل بهداشتی شخصی دیگران حتی افراد سالم نیز عاقلانه و بهداشتی نیست چه رسد به استفاده از وسایل شخص بیمار مبتلا به ایدز). از راه های تنفسی , گوارشی و یا از طریق تماس های معمولی خانوادگی و یا محیط كار , دانشگاه , مدرسه و اردوگاه های جمعی كاری و یا تفریحی , انتقال گزارش نشده است. |